khanehmadariمقاله ها: صابر

ميرزا علي اكبر طاهرزاده، متخلص به صابر شاعر و روشنفکر بزرگ ارانی شروانی(2)

شنبه 23 مهر 1390برچسب:صابر,شاعر,اران,آذربایجان,فردوسی,روشنفکر,ستارخان,

:: 23:26 :: نويسنده : سروش

شادروان صابر از قله های شعر نقاد ایران شمالی بود و در دل همواره ارزوی ترقی و پیشرفت ایران و قفقاز و عثمانی را داشت/..شاعر از شیفتگان ادبیات ایران بود..بار ها در اشعارش از نظامی و خاقانی و فردوسی و حافظ و سعدی یاد کرده است..صابر در پایان عمرش بر ان شد تا شاهنامه فردوسی را به زبان ترکی باز گرداند...ارزندگی این تکاپو در این بود که اشعار برگردانده شده از شاهنامه غالبا مثنوی هستند و بسیار زیبا...افسوس که عمرش کفاف نداد و این مهم را به سرانجام نرسانید و تنها موفق به ترجمان کمتر از یکهزار بیت از شاهنامه ای شد که همواره او را می ستود...از او دیوانی اکنده از شعر های ترکی و بخش کمتری فارسی بیادگار باقی مانده است..صابر در اشعارش هیچگاه شمال ارس را با نام جعل شده ..اذربایجان..نام نبرده است و با بررسی اشعار او به راحتی می توان به سند دیگری پیرامون افشای جاعلان دست یافت...

چند بیتی از ترجمان زیبای شاهنامه صابر :

اولوب تا کی کاووس کی با خبر...بویوردو ،آچیلدی لوایی ظفر @ ... گوتوردو سپاهه گران گیو توس...چالیندی نی و نای شیپور و کوس @بساطه طرب جمله ساز ایتیلر.....ایکی فوج ایدیب بیر بیرین دید و بوس......

صابر ایران را در اشعارش کشور ساسان نامیده است...در شعری زیبا و انتقادی که نسبت به بیداد گری های محمد علی شاه قاجار دارد و او را نسبت به کشتن ازادی خواهان و دربند کردن مشروطه خواهان مورد انتقاد شدید قرار می دهد
شعر:

من شاه قوی شوکتم، ایران اؤزوموندور!
ایران اؤزومون، ری، طبرستان اؤزوموندور!
آباد اولا یا قالسا دا ویران، اؤزوموندور!
قانون اساسی نه دی، فرمان اؤزوموندور!
شوکت اؤزومون، فخر اؤزومون، شان اؤزوموندور!

وئرمیشدی آتام گر سیزه قانون اساسی
بیر ملا کیشیدی، وار ایدی حلمی، حیاسی
بیلمزدی نه دیر لیک امورات سیاسی
ای همشهری، سن اگنینه گئی بیتلی لباسی!
خلعت اؤزومون، تخت زر افشان اؤزوموندور!
شوکت اؤزومون، فخر اؤزومون، شان اؤزوموندور!

ایرانلی دگول، جمله بیلیر «ممدلی»یم من
گرگان جفا و ستمین چنگلی یم من
ایرانلی لارین باشلاری نین انگلی یم من
سوررام، ایچه رم قانلارینی- چون زلی یم من
لاشه اؤزومون، ات اؤزومون، قان اؤزوموندور
شوکت اؤزومون فخر اؤزومون، شان اؤزوموندور!

گؤردوز کی، نئجه سیزلری تادیب ائله دیم من
باققال بالاسین لشگره سرتیپ ائله دیم من
آتشله یاخیب مجلسی تخریب ائله دیم من
قرآنی دانیب، آندی دا تکذیب ائله دیم من
سوگند نه دیر، عهد نه، فرمان اؤزوموندور
شوکت اؤزومون، فخر اؤزومون، شان اؤزوموندور!

عثمانلیدا گر چه اوجالیر بیر پارا سسلر!
آلقیشلاییر اول سسلری هپ قیرمیزی فسلر!
غم چکمیین، ای کهنه لر، ای کهنه پرسلر!
ایرانیمه تاثیر ائده مز یؤیله نفس لر
بوندان سورا بو اؤلکه ده میدان اؤزوموندور!
مخلوق اؤزومون، خنجر بران اؤزوموندور!

تبریزلی لرین کور ایدیمی، گوزلری اوّل!
بیر یئرده کئچیرتدیک گئجه- گوندوزلری اوّل!
حقیمده یوق ایدی اولارین سؤزلری اوّل
شاه ائتدیلر ایرانه منی اؤزلری اوّل
ایندی نه دئییرلر دخی، دوران اؤزوموندور!
قیزلار اؤزوموندور، گؤزه ل اوغلان اؤزوموندور!

ایرانلی گرگ عمر ائده ذلبتده همیشه!
نکبتده، اسارتده، مذلتده همیشه!
ایرانلی گرگ جان وئره غربتده همیشه
ایرانلی، ایتیل، گئت، یاخاوی بتله همیشه
خاقان اؤزومون، کشور ساسان اؤزوموندور!
شوکت اؤزومون، فخر اؤزومون، شان اؤزوموندور....

این هم دیدگاه جناب صابر پیرامون گرگ...!!! نماد پانترکان

ایرانلی دگول، جمله بیلیر «ممدلی»یم من
گرگان جفا و ستمین چنگلی یم من
ایرانلی لارین باشلاری نین انگلی یم من
سوررام، ایچه رم قانلارینی- چون زلی یم من
لاشه اؤزومون، ات اؤزومون، قان اؤزوموندور
شوکت اؤزومون فخر اؤزومون، شان اؤزوموندور!.....

شعرصابر در ستایش از ستار خان

ایشته ستارخان! ایرانی احیا ائیله دی
تورک لوک، ایرانلیلیق تکلیفین ایفا ائیله دی
بیر رشادت، بیر هنر گوستردی دعوا ائیله دی
دولتین بیر عینی نی دونیاده رسوا ائیله دی
قاچمیوب پروانه تک اوتدان دئمه پروانه دیر
آفرینیم همت والای ستارخانه دیر

آفرین تبریزیان ائتدیز عجب عهد و وفا
دوست و دشمن ال چالیب ائیله ر سیزه صد مرحبا
چوخ یاشا دولتلی ستارخان! افندیم چوخ یاشا
جنت اعلاده پیغمبر سیزه ائیله ر دعا
چون بو خدمتلر بوتون اسلامه دیر، انسانه دیر
آفرینیم همت والای ستارخانه دیر ا

ایندی دونیانین توجه نقطه سی ایرانه دیر
آفرینیم همت والای ستارخانه دیر ...